Cây kha tử – thực hư về thần dược điều trị nhiều căn bệnh nguy hiểm
Không chỉ trong dân gian truyền miệng mà ngay cả những thử nghiệm lâm sàng, hiện đại cũng đã chứng minh, cây Kha tử là “thần dược” chữa nhiều loại bệnh nguy hiểm mà ngay cả y học hiện đại cũng “bó tay”. Xem chi tiết dưới đây!
Cây kha tử là cây gì?
- Tên gọi khác: cây Chiêu Liêu, cây Tiếu, Bana, cây Xàng hay Cà lích
- Tên khoa học: Terminalia chebula Retz.
- Họ: Bàng – Combretaceae
Mô tả cây kha tử trong tự nhiên
Cây kha tử là cây thân gỗ có chiều cao trung bình, tán rộng thường được trồng trong các khuôn viên, vỉa hè. Tán cây phần thành nhiều tầng giống cây bàng hoặc cây hoa sữa. Quả kha tử có lớp vỏ màu nâu nhạt, bên trong màu đen, hình trứng. Quả được thu hái vào mùa thu tháng 9-11.
Hình ảnh cây kha tử
Bộ phận dùng cây kha tử
Quả khô. Có khi dùng cả vỏ cây để điều trị các bệnh mãn tính.
Nơi sống và thu hái:
Cây kha tử được trồng ở một số tỉnh miền Nam Việt Nam, Đông Nam Á và Ấn Độ.
Thành phần hoá học có trong cây kha tử:
- Vỏ quả cây kha tử có chứa tanin, alloy, polysaccharide, terchebin, chebutin…. trong đó tanin giống như kháng sinh giúp diệt khuẩn mạnh, alloy kháng virut. polysaccharide có tác dụng chống viêm họng, giảm ho nhanh như codein.
- Thịt quả kha tử có: Tanin; các chất Chebutin, terchebin có công dụng chống co thắt cơ trơn (dùng trong trợ tim, chống co thắt dạ dày, chống ho,…).
- Nhân quả có chứa dầu màu vàng trong suốt, một số chất trong dầu này có công dụng chống ung thư.
Tính vị, tác dụng của cây thuốc
Kha tử co vị chát, nhạt, hơi chua, tính mát; dùng để tiêu ho, sát trùng đường ruột rất tốt. Quả xanh giúp săn da, gây trung tiện, xổ.
Công dụng cây kha tử được dân gian và khoa học hiện đại chứng minh
- Y học hiện đại đã chứng minh, Kha tử có công dụng điều trị viêm họng, khản tiếng. Hoạt chất Polysaccharid trong Kha tử chính là yếu tố giúp giảm ho rõ rệt. Người Ấn Độ đã tán quả thành bột còn người NePal nướng Kha tử trên than hồng rồi nhai chậm để giúp chữa viêm họng và có tác dụng long đờm cực kỳ hiệu quả chỉ sau vài ngày.
- Chất Alloyl (theo đơn vị Nghiên cứu nông nghiệp và sinh học, Viện thống kê Ấn Độ năm 2013) có tác dụng kháng vi rút loại 1 và một số vi rút có tác hại làm giảm hệ miễn dịch của con người.
- Nghiên cứu của các nhà khoa học Slovakia và Ấn Độ cho thấy chất tamin là chất kháng sinh tự nhiên, có khả năng diệt khuẩn mạnh mẽ.
- Cây kha tử còn giúp chữa tiêu chảy lâu ngày, lỵ kinh niên; di tinh, ra mồ hôi trộm, trĩ, xích bách đới. Ở Ấn Độ, kha tử dùng làm thuốc nhuận tràng, có lợi cho hệ tiêu hóa, phục hồi sức khỏe; thịt quả dùng làm thuốc đánh răng giúp làm sạch răng và ngăn ngừa sâu răng…
- Quả kha tử có tác dụng trợ tim, chống co thắt: chất chebuin, terchebin trong quả kha tử có tác dụng trợ tim và chống co thắt các cơ vân, cơ trơn vô cùng hiệu quả.
- Quả kha tử có tác dụng chữa ngộ độc thức ăn.
Bà bầu và trẻ nhỏ có dùng được kha tử không?
Bà bầu trong 3 tháng đầu bị ho, ngạt mũi nên sử dụng kha tử thay vì các loại thuốc tây y vì kha tử rất có lợi mà không làm ảnh hưởng tới thai nhi. Chỉ cần sử dụng kha tử trong vài hôm đã giúp bà bầu hết ho, ngạt mũi.
Một số bài thuốc trị bệnh từ cây kha tử:
- Bài thuốc kha tử chữa trĩ nội: Dùng kha tử với hoàng liên và mộc hương lượng bằng nhau, tán nhỏ và sử dụng.
- Bài thuốc kha tử trị ho cảm, khan tiếng: Kha tử 4 quả, Cát cánh 10g, Cam thảo 6g, thêm đồng tiện 150ml, và cho nước 150ml sắc uống.
- Trị tiêu chảy, ruột sôi, bụng đau, thoát giang, trĩ lậu: Cù túc xác 2g, Kha tử 2,8g, Can khương 4g, Quất hồng 2g. Tán thành bột ngày uống 2 lần mỗi lần 6g.
- Bài thuốc chữa ho viêm họng rát họng từ cây kha tử: 1 – 2 trái Kha tử rữa lấy phần vỏ nhai ngậm dần nuốt nước.
- Tác dụng cây kha tử chữa ngộ độc do thức ăn nhiễm khuẩn: Kha tử nướng chín bỏ hạt 8g, Mộc hương 5g, Hoàng liên 5g, tán thành bột mịn. Chia làm 3 lần uống trong ngày, uống với nước sôi để nguội.
- Trị sâu quảng, vết thương lõm vào: Kha tử 20 hạt, Ngũ bội tử 20g, Giáng hương 4g, Thanh đại 4g. Tán bột trộn với dầu mè bôi.
- Kha tử chữa viêm đại tràng: Nhai nuốt nước quả kha tử, hoặc ngâm mật ong cho dễ sử dụng. Dùng thường xuyên cho tới khi thấy đau đại tràng dần dần dần khỏi.
- Cách ngâm quả kha tử với mật ong: Cho kha tử vào lọ thủy tinh + rót mật ong vào sao cho ngập quả kha tử. Đậy nắp, ngâm trong 1 tháng rồi dùng.
Lưu ý khi sử dụng kha tử chữa bệnh:
- Kha tử chữa các bệnh mạn tính nhưng những người ho có đờm, tả, lỵ mới mắc không nên dùng.
- Khi điều trị bệnh đường ruột, sử dụng Kha tử với liều nhỏ cầm tiêu chảy, nhưng nếu dùng liều lớn lại gây tiêu chảy.